Nowe stawki za gospodarowanie odpadami komunalnymi - Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

Po pięciu latach utrzymywania niezmienionych opłat miasto Gdańsk zmienia stawki za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Nowe, umiarkowane stawki zaczną obowiązywać od 1 kwietnia 2026 r. Decyzja jest odpowiedzią m.in. na rosnące koszty funkcjonowania systemu. Dzięki działaniom oszczędnościowym oraz wieloletnim inwestycjom, w tym uruchomieniu Portu Czystej Energii, skala podwyżki została znacząco ograniczona, a właściciele domów jednorodzinnych mogą dodatkowo skorzystać z ulgi za kompostowanie bioodpadów. Gdańskie opłaty pozostaną jednymi z najniższych wśród polskich miast.

– Po blisko sześciu latach od ostatniej regulacji stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi musimy wprowadzić korektę opłat – mówi Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. – Dotychczasowe wpływy były wystarczające, a system wypracowywał nadwyżki – ostatnia wynosiła ponad 30 mln zł. Jednak w 2024 roku pojawił się niedobór na poziomie 7 mln zł, a w tym roku przewidujemy deficyt rzędu 43 mln zł, co oznacza stratę około 12 mln zł na koniec roku. Główne przyczyny to wzrost ilości odpadów o 12%, skok płacy minimalnej o 80%, skumulowana inflacja na poziomie 43% oraz nowe regulacje, w tym system kaucyjny, który obniżył nasze przychody o ponad 2 mln zł. Polska wciąż nie wdrożyła rozszerzonej odpowiedzialności producenta, która mogłaby pokryć nawet 25% kosztów systemu.

Wzrost kosztów operacyjnych

Konieczność aktualizacji stawek wynika z obiektywnych czynników rynkowych i regulacyjnych, które w latach 2020–2025 znacząco zwiększyły koszty działania systemu w całej Polsce. W Gdańsku szczególny wpływ miały cztery czynniki:

• Skumulowana inflacja – ok. 43%, co przełożyło się na wzrost cen usług, materiałów i energii.
• Wzrost płacy minimalnej – o blisko 80% (z 2 600 zł do 4 666 zł), co podniosło koszty firm odbierających i przetwarzających odpady.
• Większa ilość odpadów – wzrost o 12% na mieszkańca (z 401 kg rocznie w 2020 r. do 449 kg w 2025 r.).
• Zmiany związane z systemem kaucyjnym – brak równoległego wdrożenia Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) spowodował spadek przychodów ze sprzedaży surowców wtórnych o ok. 20%, co oznacza stratę ok. 2,3 mln zł rocznie. W praktyce koszty, które powinni ponosić producenci opakowań, zostały przeniesione na mieszkańców.

Działania ograniczające skalę podwyżek

– Gdańsk znajduje się w bardzo dobrej i stabilnej sytuacji w obszarze gospodarki odpadami. Przez ostatnie lata konsekwentnie inwestowaliśmy w nowoczesne instalacje – od uruchomienia kompostowni w 2020 roku, przez znaczącą modernizację sortowni w 2023, aż po oddanie do eksploatacji instalacji termicznego przekształcania odpadów w lutym 2025. Te działania pozwoliły nam utrzymać opłaty dla mieszkańców na możliwie niskim poziomie, mimo że rynek w całej Polsce drożeje w bardzo szybkim tempie – podkreśla Sławomir Kiszkurno, prezes Portu Czystej Energii. – Dzięki pracy naszej spalarni miasto Gdańsk już w tym roku oszczędza blisko 40 milionów złotych, a w kolejnych latach korzyści będą jeszcze większe wraz ze spadkiem kosztów obsługi finansowania. To realnie ogranicza ryzyko dalszych wzrostów opłat i daje nam silne podstawy do utrzymania stabilności systemu. Warto podkreślić, że instalacja pozwala zagospodarować frakcję energetyczną czarnego i żółtego pojemnika za ułamek kosztów rynkowych, co przekłada się na znaczącą poprawę efektywności całego systemu. Jestem przekonany, że przyjęty kierunek rozwoju będzie służył mieszkańcom przez wiele kolejnych lat.

Dzięki proaktywnym działaniom oraz strategicznym inwestycjom Gdańsk przez pięć lat utrzymywał jedne z najniższych stawek wśród dużych miast. Te same działania pozwoliły dziś istotnie ograniczyć wzrost opłat:

• Uszczelnienie systemu – szerokie kontrole segregacji oraz weryfikacja deklaracji przyniosły 6,9 mln zł dodatkowych wpływów w latach 2020–2025.
• Port Czystej Energii – uruchomienie nowoczesnej instalacji termicznego przekształcania odpadów przynosi ok. 39 mln zł rocznych oszczędności i chroni miasto przed rosnącymi cenami zagospodarowania odpadów resztkowych. Bez tej inwestycji stawka musiałaby wzrosnąć aż o 49% (do 1,31 zł/m²), a nie o ok. 25%.
• Edukacja ekologiczna – programy i działania angażują całą społeczność: ponad 32,5 tys. przeszkolonych uczniów, 64 415 użytkowników aplikacji mobilnej, tysiące uczestników Festiwalu Czyste Miasto Gdańsk i ponad 20 tys. osób biorących udział w akcji „Sprzątanie Świata”.

- Edukacja ekologiczna ma ogromny wpływ na jakość segregacji, dlatego w Gdańsku realizujemy szkolenia dla blisko 33 tysięcy uczniów, których finałem jest wizyta w Zakładzie Utylizacyjnym i Porcie Czystej Energii. Stworzyliśmy również aplikację „Czyste Miasto Gdańska”, z której korzysta ponad 64 tysiące osób – mówi Anna Wołodźko, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej. – Równolegle prowadzimy działania uszczelniające system, dzięki którym do budżetu miasta trafiło dodatkowo około 7 milionów złotych. Osiągnęliśmy to poprzez analizę dokumentacji, kontrolę deklaracji oraz firm transportujących.

Nowe stawki od 1 kwietnia 2026 r.

Nowe stawki zapewniają stabilność systemu, a jednocześnie zachowują mechanizmy zachęcające mieszkańców do obniżania kosztów.

Stawki dla nieruchomości zamieszkanych:

• 1,10 zł/m² – dla lokali o powierzchni do 110 m² (obecnie 0,88 zł/m²)
• 0,20 zł/m² – dla powierzchni powyżej 110 m² (obecnie 0,10 zł/m²)

Nieruchomości niezamieszkane:

• Wzrost opłat o ok. 25% za litr pojemnika

W praktyce:

• rodzina mieszkająca w lokalu o powierzchni 65 m² zapłaci miesięcznie o 14,30 zł więcej,
• właściciel domu jednorodzinnego o powierzchni 120 m² – dzięki uldze za kompostowanie – zapłaci tylko 8,80 zł więcej.

Ulga za kompostowanie – realne oszczędności

Właściciele domów jednorodzinnych, którzy kompostują bioodpady w przydomowych kompostownikach, otrzymają stałą ulgę 20 zł miesięcznie.

– Zależy nam jako miastu, aby w systemie było jak najwięcej kompostowników. Aktualnie mamy ich około 600, co oznacza 2,1% do poziomu recyklingu, który musimy osiągać – wskazuje Anna Wołodźko, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej. – Naszym celem jest uzyskanie około 7000 z blisko 24 000 domów jednorodzinnych w Gdańsku. To mogłoby nam dać ponad 3 punkty procentowe do poziomów recyklingu. Każdy brakujący punkt procentowy w nieosiągniętych poziomach recyklingu to kara dla miasta na poziomie 777 tys. złotych. Jeśli chodzi o rok 2025, to poziom ten jest ustalony aktualnie na 55%, chociaż jako Polska dążymy do tego, żeby został czasowo obniżony do poziomu 50%.

Wciąż jedne z najniższych stawek w kraju

- Mimo korekty, stawki w Gdańsku pozostaną jednymi z najniższych w regionie i wśród miast Unii Metropolii Polskich – niższe są tylko w Białymstoku - podkreśla Piotra Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. - Projekt uchwały trafi pod obrady 18 grudnia, a jeśli zostanie przyjęty, nowe stawki zaczną obowiązywać od 1 kwietnia 2026 roku, co ważne bez konieczności składania nowych deklaracji.

Harmonogram zmian

Aktualizacja stawek jest decyzją odpowiedzialną, opartą na szczegółowych analizach kosztów. Jej celem jest zapewnienie stabilności systemu i uniknięcie większych podwyżek w przyszłości.

• Grudzień 2025 r. – sesja Rady Miasta i przyjęcie uchwał
• I kwartał 2026 r. – kampania informacyjna
• 1 kwietnia 2026 r. – wejście w życie nowych stawek

Zapis video konferencji prasowej.