Bałtyckie miasta wspólnie o przyszłości Europy - Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

W dniach 4–7 listopada 2025 roku w Słupsku i Dolinie Charlotty odbyła się XVIII Konferencja Generalna Związku Miast Bałtyckich (UBC) – jedno z najważniejszych spotkań samorządowców i ekspertów polityki miejskiej w regionie Morza Bałtyckiego. W wydarzeniu wzięło udział blisko 200 przedstawicieli miast, instytucji europejskich oraz organizacji partnerskich, którzy wspólnie debatowali nad rolą miast w kształtowaniu przyszłości Unii Europejskiej. Podczas konferencji odbyły się także wybory zarządu UBC. Na stanowisko wiceprezydenta Związku Miast Bałtyckich ponownie został wybrany Piotr Grzelak, pierwszy zastępca prezydent Gdańska.

Tegoroczna edycja odbyła się pod hasłem „Reinforcing UBC Member Cities’ Role in EU Policymaking and Participation in EU-Funded Projects” i podkreślała rosnące znaczenie miast w procesach decyzyjnych UE. Dyskusje koncentrowały się wokół nowej Wieloletniej Perspektywy Finansowej UE 2028–2034, w której samorządy chcą odgrywać bardziej aktywną rolę — jako współtwórcy polityk i bezpośredni beneficjenci funduszy europejskich.

Podczas konferencji Związek Miast Bałtyckich zaprezentował wspólne stanowisko polityczne, wzywające m.in. do:

• zapewnienia bezpośredniego dostępu miast do funduszy unijnych,
• ograniczenia barier administracyjnych,
• oraz uznania miast za kluczowych partnerów w kształtowaniu polityk UE.

– Ta konferencja to nasz moment, by się połączyć, wspólnie przewodzić i wnosić nowe pomysły na rzecz silniejszej Unii, regionu i Europy. Od 1991 roku UBC to nie tylko szanowany partner – to prawdziwa rodzina miast członkowskich, współpracujących dla silniejszego i bardziej zjednoczonego regionu Morza Bałtyckiego. Miasta członkowskie UBC oraz ich partnerzy muszą odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości Europy, zwłaszcza w kontekście nowego budżetu UE – podkreślił Mantas Jurgutis, wiceprezydent Kowna, prezydent UBC.

Program wydarzenia obejmował dwie sesje plenarne wysokiego szczebla z udziałem przedstawicieli instytucji unijnych, rządowych i samorządowych.

W sesji otwierającej wystąpili m.in.: Magdalena Adamowicz (posłanka do Parlamentu Europejskiego), Krystyna Danilecka-Wojewódzka (prezydent Słupska), Aleksandra Dulkiewicz (prezydent Gdańska, członkini Komitetu Regionów), Mantas Jurgutis (prezydent UBC), dr Gustav Lindström (dyrektor generalny CBSS), oraz Marcin Skwierawski (wicemarszałek województwa pomorskiego). W formie nagrań video zaprezentowano wystąpienia André Sobczaka (sekretarza generalnego Eurocities) i Themis Christophidou (dyrektor generalnej DG REGIO).

Głos Gdańska w międzynarodowym gronie

Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska, która reprezentowała także Europejski Komitet Regionów, w swoim wystąpieniu podkreśliła znaczenie współpracy miast regionu Morza Bałtyckiego w kontekście nowej perspektywy finansowej UE na lata 2028–2034. Zwróciła uwagę, że samorządy są najbliżej obywateli i najlepiej rozumieją ich potrzeby, dlatego powinny mieć realny wpływ na kształt unijnych polityk i bezpośredni dostęp do funduszy europejskich. Mówiła również o roli miast w budowaniu solidarnej, zrównoważonej i demokratycznej Europy oraz o konieczności wspierania Ukrainy w procesie odbudowy i integracji z Unią.

– Miasta są dziś sercem Europy – to tu codziennie przekładamy unijne wartości na konkretne działania. Dlatego potrzebujemy większej podmiotowości i bezpośredniego dostępu do funduszy europejskich, by skutecznie odpowiadać na potrzeby naszych mieszkańców. Współpraca w ramach Związku Miast Bałtyckich pokazuje, że razem możemy kształtować przyszłość Europy – bardziej zrównoważoną, solidarną i otwartą - mówił Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.

Podczas konferencji generalnej odbyły się wybory zarządu UBC. Na stanowisko wiceprezydenta Związku Miast Bałtyckich ponownie został wybrany Piotr Grzelak, pierwszy zastępca prezydent Gdańska.

- Morze Bałtyckie w ostatnim czasie staje się strategicznym basenem w kontekście europejskiego bezpieczeństwa i odporności na różnego rodzaju zagrożenia. W tym procesie kluczową rolę pełnią miasta bałtyckie, które muszą być ważnym partnerem dla UE w kontekście nowej perspektywy finansowej. Dlatego rola UBC wzrasta i tym bardziej jest dla mnie zaszczytem, że jako przedstawiciel Gdańska ponownie uzyskałem zaufanie zgromadzenia ogólnego – mówi Piotr Grzelak.  

Druga sesja plenarna – „EU Funding and Advocacy: The Role of Cities in the MFF 2028–2034” – skupiła się na praktycznych aspektach udziału miast w procesach unijnych. Wzięli w niej udział m.in. Kieran McCarthy (Komitet Regionów), Claire Roumet (Energy Cities) oraz przedstawiciele miast Rygi, Växjö i Słupska.

Uczestnicy mieli również okazję wziąć udział w dziewięciu interaktywnych warsztatach, podczas których zaprezentowano innowacyjne rozwiązania miejskie w obszarach takich jak turystyka neutralna klimatycznie, zarządzanie cyfrowe, edukacja odporna na kryzysy, zaangażowanie młodzieży oraz zielona transformacja.

Konferencja Generalna zakończyła się przyjęciem wspólnego apelu do instytucji unijnych o silniejsze uwzględnienie potrzeb miast i regionów w nadchodzącej perspektywie finansowej oraz o stworzenie trwałych mechanizmów współpracy między samorządami a instytucjami UE.

Związek Miast Bałtyckich (Union of the Baltic Cities, UBC) to sieć miast członkowskich z państw regionu Morza Bałtyckiego, powstała w celu rozwijania współpracy i wymiany doświadczeń między nimi. Nadrzędnym celem ZMB jest dążenie do demokratycznego, gospodarczego, społecznego, kulturalnego i przyjaznego dla środowiska rozwoju całego regionu bałtyckiego. Związek powstał na Konferencji Założycielskiej, która odbyła się w Gdańsku, w dniach 19-20 września 1991 roku. Przedstawiciele 32 miast podpisali podczas niej Deklarację wyrażającą wolę utworzenia organizacji zrzeszającej miasta bałtyckie.

UBC aktywnie współpracuje z instytucjami Unii Europejskiej, m.in. w ramach Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego (EUSBSR), oraz uczestniczy w licznych projektach finansowanych z funduszy unijnych. Organizacja prowadzi także biuro w Brukseli, które wspiera działania rzecznicze miast wobec instytucji europejskich.

Po agresji Rosji na Ukrainę UBC zdecydowanie potępił działania wojenne i zaangażował się w pomoc humanitarną oraz odbudowę ukraińskich miast. Związek jest członkiem Europejskiego Sojuszu Miast i Regionów na rzecz Odbudowy Ukrainy, a także przyjął do swojego grona 14 ukraińskich miast partnerskich.