Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
Data publikacji 16:28
Gdańsk w gronie europejskich miast dbających o zieloną i otwartą kulturę
W Brnie trwa Forum Kultury Eurocities. Gdańsk, jako pierwsze z polskich miast członkowskich, podpisało Deklarację z Lille „Wezwanie do działania na rzecz niskoemisyjnej inkluzywnej kultury”. Podpisanie deklaracji, to usystematyzowanie działań gdańskich instytucji kultury, które już od lat uwzględniają ekologiczne rozwiązania i dbają o otwartość oraz dostępność przy tworzeniu oferty dla mieszkanek i mieszkańców. Bycie sygnatariuszem, to również międzynarodowa promocja i szansa na wymianę doświadczeń i dobrych praktyk między miastami.
„Wezwanie do działania”, to akcja zainicjowana przez miasto Lille i stowarzyszenie miast metropolitalnych Unii Europejskiej – Eurocities, zachęcająca prezydentów, burmistrzów i decydentów z całej Europy do wprowadzania stopniowych zmian w polityce kulturalnej tak, aby w planowaniu strategicznym, priorytetowo traktowano niskoemisyjność, zrównoważony rozwój i inkluzywność.
Inspiracją dla inicjatywy było Forum Kultury zorganizowane we wrześniu 2022 roku przez miasto Lille, które wspólnie z innymi członkami Eurocities opracowało projekt stopniowego wdrażania nowych rozwiązań w instytucjach kultury, przy wsparciu grupy zadaniowej Eurocities ds. Zrównoważonej Kultury.
W czwartek, 25 września, deklarację w imieniu miasta podpisał Maximilian Kieturakis, przewodniczący Komisji Kultury w Radzie Miasta Gdańska.
- Gdańsk zawsze był miastem, w którym kultura spotyka się z solidarnością. Od ducha wolności, który ukształtował naszą współczesną historię, po sposób, w jaki nasze społeczności jednoczą się w czasach wyzwań, wiemy, że prawdziwa odporność rodzi się z solidarności – mówił radny Maximilian Kieturakis. - Dziś wnosimy to samo przekonanie do sfery kultury i ekologii. Podpisując dokument, nie tylko dodajemy swoją nazwę do deklaracji. Potwierdzamy przekonanie Gdańska, że kultura zakorzeniona w solidarności może kształtować demokratyczne, odporne i zrównoważone miasta. Nasi mieszkańcy, angażując się w życie kulturalne, wykazują większe zaangażowanie w procesy demokratyczne. Do takiej właśnie społeczności dążymy: związanej z naszą historią, reagującej na dzisiejsze wyzwania i otwartej na Europę i świat.
Deklaracja składa się z 16 priorytetów, podzielonych na dwa filary: „Ekologiczna transformacja lokalnej polityki i wydarzeń kulturalnych” oraz „Inkluzywność w kulturze i poprzez kulturę”. Podpisując deklarację, miasta zobowiązują się do wdrażania co najmniej jednego priorytetu z każdego filaru i corocznego prezentowania stowarzyszeniu Eurocities przykładów swoich działań. Ma to na celu stworzenie podstaw do opracowywania niskoemisyjnej i inkluzywnej polityki kulturalnej oraz promocję działań miasta na arenie międzynarodowej.
- Dołączenie do akcji Wezwanie do działania na rzecz niskoemisyjnej i inkluzywnej kultury nie polega jedynie na podpisaniu dokumentu; chodzi o zmianę i dzielenie się doświadczeniami. To ważny krok w kierunku zapewnienia, iż kultura stanie się bardziej niskoemisyjna i inkluzywna w całej Europie – mówi André Sobczak, Sekretarz Generalny Eurocities.
Od momentu uruchomienia projektu zmian w organizacji sektora kultury, w czerwcu 2023, deklarację podpisały 54 miasta.
Deklarację Eurocities Lille podpisali między innymi reprezentanci miast:
Amsterdam, Arezzo, Birmingham, Bologna, Braga, Bristol, Brussels Capital Region, Chemnitz, Cluj-Napoca, Cologne, Dresden, Espoo, Florence, Ghent, Glasgow, Guimaraes, Kharkiv, Kortrijk, Leeds, Leipzig, Lille, Ljubljana, Manchester, Montpellier, Nantes, Odunpazari, Oulu, Reims, Rennes, Saint-Denis, Strasbourg, Tallinn, Tampere, Terrassa, Turku, Varna and Vienna.
Stowarzyszenie miast metropolitalnych Unii Europejskiej Eurocities zostało utworzone w 1986 roku z inicjatywy burmistrza Rotterdamu przez burmistrzów Barcelony, Birmingham, Frankfurtu, Lyonu i Mediolanu. Członkami Eurocities są liczące ponad 250 tys. mieszkańców miasta lub obszary metropolitalne położone w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Stowarzyszenie zrzesza ponad 140 miast z 39 krajów. Gdańsk należy do stowarzyszenia od 1994 roku.
Zielone instytucje Trójmiasta i Pomorza
W 2023 roku w Trójmieście powstała grupa „Zielone instytucje Trójmiasta i Pomorza”, której członkowie – w tym również gdańskie instytucje kultury, wyraziły wolę wdrażania zielonych rozwiązań w swojej działalności. Podpisanie listu intencyjnego w maju 2024 roku przez członków grupy, było konsekwencją rocznej wymiany doświadczeń pomiędzy instytucjami. Celem inicjatywy - tak jak porozumienia z Lille - jest wzajemna edukacja, wymiana dobrych praktyk, zmiana modelu funkcjonowania instytucji na prośrodowiskowe oraz organizacja zielonych działań programowych, tak aby minimalizować negatywny wpływ na środowisko.
Aktywne zaangażowanie mieszkanek i mieszkańców miasta w życie kulturalne stanowi fundament dobrostanu każdego człowieka oraz dobrobytu całej społeczności. Osoby regularnie uczestniczące w miejskim życiu kulturalnym częściej udzielają się w wolontariacie oraz organizacjach pozarządowych i wykazują większe zaangażowanie w procesy wyborcze, dlatego inwestycja w kulturę oraz progresywne zmiany w polityce kulturalnej są ważnym elementem budowania nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego każdej europejskiej metropolii.