52. gala nagrody Splendor Gedanensis - Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

Kto dołączy do grona laureatów Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”? Do kogo trafi tytuł Mecenasa Kultury Gdańska za 2024 rok? Uroczysta, 52. gala wręczenia nagród odbędzie się w poniedziałek, 26 maja o godz. 18.00 w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim. Wstęp tylko na zaproszenia. Dziennikarze zainteresowani udziałem w wydarzeniu proszeni są o zgłaszanie się po akredytacje. Transmisję wydarzenia będzie można śledzić na portalu www.gdansk.pl.

Szansę na Nagrodę za osiągnięcia w 2024 roku mają: Agnieszka Dauksza, Magdalena Grzebałkowska, Hania Rani, Ewa Juszkiewicz, Grzegorz Kwiatkowski, Stanisław Rosiek i Paweł Zagańczyk.

W kategorii Instytucja kultury lub organizacja pozarządowa nominowani zostali: Cappella Gedanensis, Fundacja Palma, Kolonia Artystów i Stowarzyszenie Velvet Spoon.

Nominowani do tytułu Mecenas Kultury Gdańska za 2024 rok zostali: Andrzej Stelmasiewicz, założyciel i prezes firmy ASTE, Józef Poltrok, prezes zarządu firmy Łączpol sp. z o.o. i  Ziaja Ltd Zakład Produkcji Leków sp. z o.o.

W tym roku wręczona zostanie również Nagroda Specjalna „Splendor Gedanensis” za wybitne osiągnięcia i dokonania na rzecz gdańskiej kultury. 

Wręczenie Nagród odbędzie w poniedziałek, 26 maja w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim. Galę uświetni występ YANY, kompozytorki i instrumentalistki pochodzącej z Gdańska. Wstęp na wydarzenie odbywać się będzie na podstawie zaproszeń.

Akredytacje

Dziennikarze zainteresowani udziałem w wydarzeniu proszeni są o zgłaszanie się po akredytacje do Pauliny Popiół, PR Managerki Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego pisząc na: paulina.popiol@teatrszekspirowski.pl.

Szczegółowe biogramy nominowanych

Osoba fizyczna 

• Agnieszka Dauksza - rocznik 1988, gdańszczanka w Krakowie.
  

Literaturoznawczyni specjalizująca się w antropologii kulturowej, doktora na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, pisarka. Wielokrotnie honorowana, m.in. Nagrodą im. Adama Włodka, Nagrodą im. Teresy Torańskiej, Nagrodą „Juliusz”, Nagrodą „Gryfia”. Finalistka Nagrody Literackiej „Nike” i laureatka Nagrody START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej dla wybitnych młodych naukowców.

W ubiegłym roku ukazała się jej najnowsza książka – „Ludzie nieznaczni. Taktyki przetrwania”, wydana nakładem wspólnym wydawnictw Karakter i słowo/obraz terytoria. W pasjonującym eseju autorka analizuje strategie oporu, przetrwania i budowania wielogatunkowych wspólnot. Skłania przy tym, by w innym świetle rozpatrywać takie stany społeczne, jak słabość, porażka i nieznaczność.

W poprzednich latach do rąk czytelników trafiły inne jej książki, m.in. bestsellerowe „Jaremianka. Biografia” i „Klub Auschwitz i inne kluby. Rwane opowieści przeżywców”.

Nominowana za książkę „Ludzie nieznaczni. Taktyki przetrwania”
__

• Magdalena Grzebałkowska, rocznik 1972, sopocianka, która wybrała Gdańsk.

Pisarka i reporterka, dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej „Nike”. Absolwentka studiów historycznych na Uniwersytecie Gdańskim. Przygodę z dziennikarstwem rozpoczęła w redakcji „Głosu Wybrzeża”. Potem była „Gazeta Wyborcza”, gdzie przepracowała siedemnaście lat.

W ubiegłym roku ukazała się nakładem wydawnictwa Znak jej najnowsza książka – „Dezorientacje. Biografia Marii Konopnickiej”. Reporterka zmierzyła się ze spiżowym mitem pisarki, autorki pieśni patriotycznej „Rota” i baśni „O krasnoludkach i o sierotce Marysi”. Powstała opowieść o pisarce, matce, buntowniczce, ale i o epoce.

Magdalena Grzebałkowska ma na swoim koncie wiele nagradzanych i poczytnych tytułów, jak „Ksiądz Paradoks. Biografia Jana Twardowskiego”, „Beksińscy. Portret podwójny”, „1945. Wojna i pokój”, „Komeda. Osobiste życie jazzu” i „Wojenka. O dzieciach, które dorosły bez ostrzeżenia”.

Nominowana za książkę „Dezorientacje. Biografia Marii Konopnickiej”
__

• Hania Rani, właściwie Hanna Maria Raniszewska, rocznik 1990, gdańszczanka.

Uznana kompozytorka, pianistka i wokalistka. Artystka wszechstronna. Czerpie inspiracje z muzyki klasycznej, filmowej, eksperymentalnej i elektronicznej. W swoich piosenkach śpiewa o rzeczach realnych i metafizycznych: miłości, tęsknocie czy odchodzeniu. Występuje na całym świecie, w prestiżowych salach koncertowych i na festiwalach. Laureatka wielu nagród, m.in. za muzykę do filmu „Jak najdalej stąd” na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Ma na swoim koncie trzy albumy solowe wydane przez brytyjską wytwórnię Gondwana Records, dwa albumy z Dobrawą Czocher wydane przez Deutsche Grammophon oraz kilka wydawnictw z muzyką filmową. W ubiegłym roku wydała swój drugi koncertowy album – „Nostalgia”, prezentując unikalne połączenie współczesnej muzyki instrumentalnej i nowoczesnych brzmień. Płyta została entuzjastycznie przyjęta przez krytyków i publiczność. Artystka zdobyła również nagrodę Fryderyk w siedmiu kategoriach, w tym m.in. Artystka Roku, Kompozytorka Roku oraz Producentka Roku.  
__

Nominowana za muzykę, która jest sztuką, nie tylko rozrywką, świeżość i przekraczanie granic gatunków 

• Ewa Juszkiewicz,  rocznik 1984, gdańszczanka w świecie.

Malarka, której międzynarodowy sukces czyni ją ambasadorką gdańskiej sztuki i jedną z najważniejszych postaci polskiej sceny artystycznej ostatnich lat. Jej indywidualna wystawa była w ubiegłym roku oficjalnym wydarzeniem towarzyszącym Biennale w Wenecji.

Artystka łączy perfekcyjny warsztat z nowoczesnym, feministycznym przesłaniem. Prowadzi fascynujący dialog z historią malarstwa portretowego, podważając kanony estetyczne i konwencjonalne wyobrażenia kobiecego piękna. Ukończyła studia magisterskie na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku w pracowni prof. Macieja Świeszewskiego i zwieńczone stopniem doktory studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jej obrazy znajdują się w renomowanych kolekcjach muzealnych, jak Brooklyn Museum w Nowym Jorku, Musée d’Art Moderne w Paryżu czy Albertina Museum w Wiedniu. Na zaproszenie domu mody Louis Vuitton zaprojektowała autorską torebkę Artycapucines. A jej obraz na aukcji Christie's w Nowym Jorku sprzedano za ponad 1,5 miliona dolarów.

Nominowana za wybitny dorobek artystyczny, odtwarzanie historii i budowanie na nowo znaczeń, wzmacnianie międzynarodowego prestiżu polskiej i gdańskiej sztuki
__

• Grzegorz Kwiatkowski, rocznik 1984, gdańszczanin.

Pisarz, muzyk, aktywista, pracownik uniwersytecki. Jego twórczość koncentruje się na tematach historii, pamięci i etyki. Autor książek wydawanych w USA, Niemczech, Francji, Grecji i Słowenii. Jego twórczość była publikowana i komentowana w wielu światowych mediach. Brał udział w międzynarodowych festiwalach literackich. Członek PEN America i europejskiej platformy literackiej Versopolis. Gościł z wykładami na kilkudziesięciu uniwersytetach, głównie amerykańskich. Członek zespołu Trupa Trupa, wydawanego m.in. przez amerykańską wytwórnię Sub Pop i występującego na czołowych światowych festiwalach.

W sferze aktywizmu angażuje się w upamiętnianie historii społeczności żydowskiej na Pomorzu oraz prowadzi kampanię na rzecz ochrony należących do ofiar butów odnalezionych w pobliżu byłego obozu koncentracyjnego Stutthof. To również jego historia, jest wnukiem byłego więźnia KL Stutthof. W tym roku jest artystą rezydentem Uniwersytetu Yale, gdzie pracuje nad artystycznym projektem dotyczącym wagi pamięci o okrucieństwach Holokaustu.

Nominowany za pracę na rzecz badania i upamiętniania trudnej przeszłości, w szczególności Holokaustu, oraz twórczość i aktywizm łączące kwestie pamięci, praw człowieka oraz historii
__

• Stanisław Rosiek, rocznik 1953, gdańszczanin.

Historyk literatury z tytułem profesora, eseista i wydawca. Uczył się od najlepszych, współredagował z Marią Janion trzy tomy z serii „Transgresje”. Teraz sam kształci kolejne pokolenia edytorów. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Obszary jego zainteresowań naukowych to kult pośmiertny Adama Mickiewicza oraz twórczość kilku pisarzy dwudziestowiecznych, jak Peiper, Schulz i Białoszewski. Ma na swoim koncie książki autorskie, antologie, edycje naukowe i książki redagowane.

Założyciel wydawnictwa słowo/obraz terytoria, które w swojej 30-letniej historii opublikowało już setki tytułów wybitnych pisarzy, filozofów, badaczy literatury i sztuki, zdobywając wiele laurów, od Nagrody Literackiej Nike począwszy, a na tytule Najpiękniejszej Książki Roku według Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek skończywszy.

Nominowany za nieustający wysiłek na rzecz rozwoju nauki i czytelnictwa oraz całokształt pracy literackiej
__

• Paweł Zagańczyk, rocznik 1984, gdańszczanin z Żuromina

Akordeonista, bandoneonista, kompozytor i pedagog. Działa na pograniczu różnych stylów i gatunków – od awangardy przez jazz po folk. Komponuje muzykę do spektakli teatralnych i słuchowisk.

Absolwent Akademii Muzycznej w Gdańsku, dziś wykładowca tej uczelni w stopniu doktora habilitowanego. Laureat ponad dwudziestu konkursów akordeonowych oraz nagród za działalność artystyczną. Pomysłodawca i merytoryczny opiekun projektu Gdańska Sztuka Interpretacji Muzyki Akordeonowej. Koncertuje w Polsce i Europie.

W ubiegłym roku ukazał się jego album na akordeon solo nawiązujący do gdańskich dźwigów stoczniowych – „Żurawie”. Znalazły się na nim kompozycje autorskie oraz gdańskich twórców współczesnych – Kamila Cieślika, Eugeniusza Głowskiego i Krzysztofa Olczaka.

Płyta, dostępna w serwisach streamingowych, zyskała wiele entuzjastycznych recenzji, krytycy podkreślają wirtuozerię i wszechstronność solisty.

Nominowany za nagranie i wydanie płyty CD „Żurawie” na akordeon solo
__

Instytucja kultury lub organizacja pozarządowa

• Cappella Gedanensis, rozpoczęła działalność artystyczną w 1981 roku

Zespół wokalno-instrumentalny, który nawiązuje do bogatej twórczości muzycznej dawnego Gdańska, kontynuując tradycje Kapeli Rajców Miejskich założonej w XVI wieku. W repertuarze ma kompozycje z wszystkich epok, wśród których czołowe miejsce zajmują arcydzieła muzyki gdańskiej.

W ubiegłym roku zespół otrzymał złoty medal Global Music Awards za płytę „G.F. Händel – Organ Concertos”, uhonorowany został tytułem Dobrodziej Dzieci i nagrodą Bursztynowe Dźwigi, dał 112 koncertów, nie tylko w Gdańsku, ale również w wielu innych ośrodkach muzycznych kraju. Ponadto zapewniał oprawę uroczystościom miejskim i realizował misję edukacji muzycznej oraz szerzenia kultury wśród młodego pokolenia gdańszczanek i gdańszczan oraz seniorów.

Nominacja za aktywną działalność w zakresie upowszechniania edukacji i kultury 
__

• Fundacja Palma, rok założenia 2017.

„Szukamy egzotyki za rogiem ulicy. Tworzymy projekty inspirowane tym, co lokalne: morzem, architekturą, historią Gdańska i regionu” – piszą sami o sobie Jakub Knera, Natalia Koralewska i Marta Cyrson. Palma zrealizowała w ubiegłym roku m.in. cykl literacki „Po drugiej stronie”, który zgromadził czołowych autorów i autorki non-fiction, cykl koncertów muzyki awangardowej, improwizowanej i eksperymentalnej „W samo południe”, cykl warsztatów edukacyjnych „Wrzeszcz dla najmłodszych” i cykl koncertów nad Stawem Wróbla na gdańskim Jasieniu.

Flagowymi projektami Palmy są spacery architektoniczne po Wrzeszczu, koncerty w nietypowych lokalizacjach, spacery architektoniczne, projekt „Zatoka” – autorskie pamiątki z Pomorza oraz Instytut Langfuhr, dokumentujący historię mówioną Wrzeszcza.

W ubiegłym roku Palma otworzyła siedzibę przy ulicy Jaśkowa Dolina 4 – przestrzeń spotkań, wymiany myśli i realizacji nowych inicjatyw.

Nominacja za otwartość na eksperyment, umiejętność łączenia tradycji z nowoczesnością, integracje społeczności poprzez kulturę, inspirację do odkrywania miasta i tworzenie nowych przestrzeni dla sztuki
__

• Kolonia Artystów, powołana jako nieformalna, oddolna inicjatywa oraz kolektyw twórczy działający na terenach postoczniowych w 2000 roku.

Ta oddolna inicjatywa kulturalna, której prezesuje Sylwester Gałuszka, ma już 25-letni staż. W tym roku będzie obchodzić 10-lecie obecności we Wrzeszczu przy ul. Grunwaldzkiej 51, wcześniej rezydowała na terenie Stoczni Gdańskiej i przy Miszewskiego 18. Misją Kolonii jest popularyzowanie i promocja sztuki, w tym niszowej i niezależnej, oraz wspieranie i organizowanie projektów kulturalnych, artystycznych i społecznych.

Przez ostatnie 10 lat Kolonia Artystów stała się jednym z najważniejszych miejsc na mapie kulturalnej Gdańska, organizując wystawy, koncerty, wykłady i warsztaty. W tym czasie odbyło się 720 wydarzeń, w których wzięło udział 7200 osób artystycznych.

Nominacja za inkluzywność, eksplorację wątków lokalnych, popularyzację kultury
__

• Stowarzyszenie Velvet Spoon, rok założenia 2018.

Popularyzacja sztuki filmowej, zwłaszcza kina gatunkowego oraz promowanie wartościowego modelu uczestnictwa w kulturze opartego przede wszystkim na celebracji wspólnego kinowego doświadczenia – to najważniejsze obszary zainteresowania stowarzyszenia Velvet Spoon.

Najważniejszym jego projektem jest realizowany od ośmiu lat Octopus Film Festival, którego dyrektorami są Krystian Kujda i Grzegorz Fortuna. To najdynamiczniej rozwijające się przedsięwzięcie filmowe w Polsce, głównie dzięki oryginalnemu programowi, wyjątkowej formule pokazów i poprzemysłowej scenografii Stoczni Gdańskiej. Ubiegłoroczna edycja zgromadziła rekordową publiczność – 19 tysięcy osób. W programie poza konkursem głównym znalazły się również m.in. konkurs filmów krótkometrażowych, seanse dla dzieci, warsztaty, wykłady, retrospektywy oraz tematyczne sekcje tworzone we współpracy z cenionymi filmoznawcami.

Nominacja za upowszechnianie w Polsce ambitnych filmów gatunkowych, często pomijanych przez polskich dystrybutorów, ale także za promowanie wartościowego modelu uczestnictwa w kulturze opartego przede wszystkim na celebracji kolektywnego kinowego doświadczenia
__

Mecenas kultury Gdańska 

• Andrzej Stelmasiewicz, założyciel i wieloletni prezes firmy ASTE Sp. z o.o., firma działa od 1991 roku.

Aste przeznacza znaczną część swoich zysków na cele społeczne. Założyciel firmy i jej wieloletni prezes, Andrzej Stelmasiewicz, osiemnaście lat temu powołał Fundację Wspólnota Gdańska, której misją jest wspieranie społeczności lokalnych poprzez kulturę, sztukę i edukację. Dzięki jego inicjatywie powstał prężnie działający Oliwski Ratusz Kultury. Fundacja prowadzi m.in. Gdańską Plenerową Galerię Rzeźby, Galerię Sztuki Nowy Warzywniak, edukacyjne Akademię Gdańskich Lwiątek i Gdańską Akademię Przedszkolaków, organizuje Święto Dzielnicy Viva Oliva, Oliwskie Święto Książki i Wigilię Oliwską, a także wspiera wiele inicjatyw lokalnych organizacji pozarządowych i artystów.

Aste działa w branży dystrybucji kabli i osprzętu kablowego, realizując innowacyjne rozwiązania.

Nominacja za działalność na rzecz kultury i społeczności lokalnej w Gdańsku, łączenie działalności biznesowej z pasją do kultury i sztuki
__

• Józef Poltrok, właściciel firmy Łączpol sp. z o.o., spółka powstała w 1988 roku.

Od 25 lat Józef Poltrok i jego firma wspierają Cappellę Gedanensis, dzięki czemu odbyło się wiele koncertów z udziałem światowych gwiazd, wydano płyty, w dobie pandemii przeniesiono działalność do Internetu i zrealizowano Festiwal Letnie Wieczory u Menonitów.

Łączpol zatrudnia ponad 600 osób i wykonuje kompleksowe prace związane z projektowaniem, budową i utrzymaniem sieci telekomunikacyjnych mobilnych i stacjonarnych. Firma realizuje zadania przede wszystkim w Polsce i na terenie Unii Europejskiej.

Nominacja za wspieranie od 25 lat Cappelli Gedanensis 
__

• Ziaja Ltd Zakład Produkcji Leków sp. z o.o.,  firma powstała w 1989 roku.

Współpraca firmy Ziaja z Teatrem Wybrzeże trwa już kilkanaście lat i zwycięsko przeszła próbę w dobie pandemii.

W ubiegłym roku, oprócz corocznego wsparcia finansowego, zaangażowała się również w Dni Otwarte Teatru Wybrzeże. Ziaja Ltd Zakład Produkcji Leków sp. z o.o. to jeden z największych polskich producentów farmaceutyków i kosmetyków pielęgnacyjnych. Rynki zbytu znajduje nie tylko w Europie, ale i Japonii, Wietnamie czy Korei Południowej.

Nominacja za wsparcie bieżącej działalności Teatru Wybrzeże

Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”

Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury Splendor Gedanensis przyznawana jest co roku osobom fizycznym lub nieformalnej grupie twórczej za wybitne dokonania artystyczne oraz promocję kulturalną miasta w kraju i za granicą, w roku poprzedzającym jej wręczenie.

Nagroda przyznawana jest w trzech kategoriach: za twórczość artystyczną i dokonania twórcze, działania na rzecz ochrony, popularyzacji i dokumentowania dziedzictwa kulturowego oraz kreację kultury i działanie na rzecz jej upowszechniania.

W tym roku po raz pierwszy można składać nominację w nowej kategorii: instytucja kultury lub organizacja pozarządowa działająca w Gdańsku. Na wyróżnienie mają szansę instytucje i NGO, które w sposób szczególny przyczyniają się do rozwoju, upowszechniania i promocji kultury w naszym mieście. Na laureatów będzie czekała nagroda rzeczowa.