Witalij Kliczko odebrał w Brukseli nagrodę im. prezydenta Pawła Adamowicza - Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

20 lutego, podczas 164. sesji plenarnej Komitetu Regionów w Brukseli odbyła się uroczystość wręczenia IV edycji Nagrody im. prezydenta Pawła Adamowicza. Tegorocznym laureatem został Witalij Kliczko, burmistrz Kijowa, który został uhonorowany za przywództwo oraz obronę praw człowieka i demokracji w obliczu wojny.

Nagroda im. prezydenta Pawła Adamowicza jest przyznawana osobom, które w sposób odważny i uczciwy przeciwstawiają się nietolerancji, radykalizacji, mowie nienawiści, uciskowi i ksenofobii. Wyróżnienie zostało ustanowione przez miasto Gdańsk, Międzynarodową Sieć Miast Schronienia ICORN oraz Europejski Komitet Regionów, upamiętniając dziedzictwo Pawła Adamowicza, który przez 20 lat pełnił funkcję prezydenta Gdańska i angażował się w obronę demokracji na poziomie lokalnym.

Uroczystość wręczenia nagrody prowadził Kata Tüttő nowa przewodnicząca Europejskiego Komitetu Regionów. Wzięli w niej udział m.in. przedstawiciele europejskich instytucji, w tym unijna komisarz ds. rozszerzenia Marta Kos, posłanka do Parlamentu Europejskiego Magdalena Adamowicz, wiceprzewodniczący Komisji Wolności Obywatelskich Alessandro Zan, przewodniczący jury Patrick Molinoz oraz dyrektor wykonawczy ICORN Helge Lunde. Prezydent Gdańska Aleksandrę Dulkiewicz reprezentował Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy. Uroczystość odbyła się pod patronatem polskiej prezydencji w Radzie UE.

Sylwetkę Pawła Adamowicza przedstawiła Marta Kos ze Słowenii, unijny komisarz ds. rozszerzenia UE. Mówiła:

- Trzy lata przed śmiercią Paweł Adamowicz powiedział w wywiadzie: “Jestem Europejczykiem, więc z natury jestem otwarty. Gdańsk jest miastem portowym i musi być schronieniem od strony morza”. Został zamordowany za wartości, które wyznawał, za swoją otwartość, tolerancję, za solidarność. Droga pani Adamowicz, pani mąż był dla nas wszystkich prawdziwą inspiracją do budowy Europy na zasadach pokoju i humanistycznych wartości. 

Przemawiał też Alessandro Zan, wiceprzewodniczący Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego, który podkreślił, że Nagroda trafia w dobre ręce burmistrza Kijowa, który od trzech lat daje przykład wierności wartościom i cywilnego przywództwa w sytuacji dramatycznie trudnej, gdy rosyjska przemoc atakuje Ukrainę i Kijów.

Magdalena Adamowicz, żona zamordowanego prezydenta, w swoim przemówieniu mówiła o współczesnych zagrożeniach i wyzwaniach.

- Ludzkość od zarania jest wielki wahadło, oscylujące między dobrem i złem, cywilizacje i społeczeństwa od zawsze poruszają się między momentami dobrobytu i biedy, postępu i recenzji, pokoju i wojny. Dziś trzeba być ślepym i głuchym, żeby nie zauważyć, że nasze ludzkie wahadło wychyla się coraz bardziej w stronę zła - mówiła europosłanka Magdalena Adamowicz, żona zmarłego prezydenta. - Gorejące wojny ludobójstwa, katastrofa klimatyczna i milion jej ofiar, głód i odradzająca się hydra nacjonalizmu, rasizmu i wszelkich ekstremizmów. A my jako ludzkość, podobnie jak wielokrotnie w historii, patrzymy na ten wychył wciąż z niedowierzaniem. Dlatego każdy i każda, kto dziś ma odwagę przeciwstawić się złu i czynić dobro. Jest jak strażak idący w największy pożar, by ratować ludzkie życie. A kto ratuje jedno ludzkie życie, ratuje cały świat. Nagroda imienia Pawła Adamowicza to wyróżnienie właśnie dla tych odważnych, ratujących świat. W tym roku laureatem nagrody został Witalij Kliczko, który z niezłomną odwagą prowadzi Kijów przez najciemniejsze godziny w historii niepodległej Ukrainy. Nasz świat ratują też wyróżnieni Bassam Aramin i Ramie Elhanan, podtrzymujący coraz bardziej gasnącą nadzieję na pojednanie izraelsko-palestyńskie. Ci, którzy z odwagą ratują świat, zawsze zasługują na naszą wdzięczność, ale dziś, gdy zło triumfuje, oni muszą stać dla nas nie tylko obiektem wdzięczności, ale przede wszystkim wzorem do naśladowania. Musimy się od nich nauczyć, jak pokonać panoszące się zło.  

Podczas uroczystości, w imieniu prezydent Gdańska Aleksandry Dulkiewicz przemawiał Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, członek Europejskiego Komitetu Regionów.

- Niezwykły lider, sportowiec i obrońca swojej ojczyzny – Witalij Kliczko. Przez wiele lat był dominującą postacią w świecie boksu, mistrzem świata, człowiekiem o niezwykłej dyscyplinie i determinacji, ale jego największa walka rozgrywa się daleko poza ringiem – mówił prezydent Trzaskowski. - Jako mer Kijowa pokazał światu, co oznacza prawdziwe przywództwo w najbardziej wymagających czasach, od początku brutalnej agresji Rosji na Ukrainę. Wszyscy wiemy, kto rozpoczął tę wojnę, a Witalij stanął na pierwszej linii frontu. Nie tylko jako przywódca miasta, ale jako symbol oporu, odwagi i niezachwianego patriotyzmu. Pod jego przywództwem Kijów pozostał silny. Jego oddanie ludziom, determinacja w ochronie miasta i niezłomna wiara w zwycięstwo Ukrainy zainspirowały miliony ludzi na całym świecie.

Przemawiając o roli liderów, prezydent Rafał Trzaskowski zaznaczył, że prawdziwe przywództwo nie polega na tytułach, lecz na odpowiedzialności, poświęceniu i niezłomnej woli walki o to, co słuszne. Dodał również, że prawdziwe przywództwo to także empatia – cecha, którą Kliczko ukazał w swoim działaniu, kierując się dobrem ludzi.

- Dziś wieczorem oddajemy hołd nie tylko legendarnemu sportowcowi, ale człowiekowi, który uosabia ducha oporu, wolności i niezłomnej nadziei narodu ukraińskiego – dodał.

Przemówienie Witalija Kliczko

Witalij Kliczko, burmistrz Kijowa, podczas ceremonii wręczenia Nagrody im. prezydenta Pawła Adamowicza, wygłosił poruszające przemówienie, w którym podkreślił kluczową rolę samorządów w obliczu wojny. Zaznaczył, że reprezentuje nie tylko stolicę Ukrainy, ale także Stowarzyszenie Miast Ukraińskich jednoczące ponad 1071 społeczności. Podkreślał nie tylko znaczenie samorządu, ale i niezłomną postawę liderów, którzy w najtrudniejszych chwilach biorą odpowiedzialność za swoje małe ojczyzny.

Kliczko przypomniał, że samorządność jest fundamentem demokracji, szczególnie w krajach europejskich. "Mamy na to świetny przykład także w Ukrainie" – podkreślił, wskazując na rolę ukraińskich samorządów, które w czasie wojny wzięły na siebie odpowiedzialność za ratowanie ludzi, zapewnianie usług oraz stawianie czoła rosyjskiej agresji. Zaznaczył, że wojna nie jest tylko wojną Kijowa czy innych miast, ale całej Ukrainy, i każdy, kto walczy o swoje miasto i kraj, jest bohaterem. "55 merów zostało uprowadzonych, a pięciu zabitych" – przypomniał, wskazując, że wielu liderów zapłaciło najwyższą cenę za swoją misję.

Mówiąc o przyczynach wojny, Kliczko wyjaśnił, że Ukraina, jako kraj zawsze dążący do pokoju, została zmuszona do obrony przed agresją Rosji. "Rosja nigdy nie zaakceptuje, że Ukraina chce być częścią europejskiej rodziny" – powiedział, odnosząc się do dążenia Ukrainy do integracji z Europą, które spotyka się z oporem Kremla. "Nie mamy innego wyboru. Musimy walczyć" – zaznaczył, wyjaśniając, że wojna nie jest tylko o obronę terytorium, ale o prawo do niezależności i demokracji.

W swoim przemówieniu Kliczko wyraził głęboką wdzięczność za międzynarodowe wsparcie, podkreślając, jak kluczowe jest ono dla przetrwania Ukrainy. "Bez waszej pomocy nie przetrwamy" – powiedział, apelując o dalsze wspieranie Ukrainy w walce o jej przyszłość. Dodał, że wojna to wyzwanie nie tylko dla Ukrainy, ale i dla całej Europy. "Linia frontu ma ponad 1000 kilometrów, a stabilność jednej z największych stolic Europy oznacza stabilność całej Europy" – zaznaczył, wzywając do jedności i wspólnego dążenia do pokoju.

Laureat nagrody im. Prezydenta Pawła Adamowicza swoje przesłanie zakończył apelem o jedność: "Od jedności wokół Ukrainy zależą pokój i wolność. Wierzę, że przywrócenie pokoju w Europie jest marzeniem każdego człowieka. Robimy wszystko, co w naszej mocy, i liczymy na wasze wsparcie".

Specjalne wyróżnienie dla Bassama Aramina i Ramiego Elhanana

Specjalne wyróżnienie jury nagrody im. prezydenta Pawła Adamowicza trafiło do Bassama Aramina i Ramiego Elhanana, przedstawicieli organizacji Parents Circle – Families Forum, zrzeszającej rodziców z Palestyny i Izraela, którzy stracili dzieci w konflikcie izraelsko-palestyńskim.

Laureaci nie mogli pojawić się osobiście w Brukseli, ale nawiązano z nimi połączenie online.

- W momencie, gdy nasze dwa kraje walczą ze sobą, rywalizując o to, kto poniósł większe cierpienie, w obliczu tej ogromnej i rosnącej sterty niewinnych małych ciał, chciałbym zwrócić waszą uwagę na wyraźne i bezpośrednie zagrożenie związane ze wzrostem faszyzmu – mówił Ramie Elhanan. – Trzydzieści lat temu, w listopadzie 1995 roku, premier Izraela, Icchak Rabin, został zamordowany przez bardzo młodego religijnego, skrajnie prawicowego faszystę. Od tego czasu spadła na nas gęsta ciemność, faszyzm objawił się w koszmarnym reżimie okupacji, ucisku, politycznego i prawnego terroru oraz deptania wszelkich możliwych praw człowieka. Faszyzm przekształcił prawo do samoobrony w szał krwi i zemsty. Dlatego chciałbym wykorzystać tę okazję, by ostrzec przed faszyzmem pukającym do naszych drzwi. W wielu krajach Europy, a także w Ameryce, skrajna prawica zwycięża. Ku naszemu przerażeniu ciemność staje się coraz ciemniejsza. Mój zmarły ojciec przeżył Auschwitz. Osiemdziesiąt lat temu, kiedy zabrano moich dziadków, wolny i cywilizowany świat stał z boku i nie kiwnął nawet palcem. Od tamtej pory wolny i cywilizowany świat ignorował niezliczone naruszenia praw człowieka. Bierność wobec przestępstwa to także przestępstwo. Z tej okazji chciałbym was prosić, a nawet zażądać – imieniu wszystkich osieroconych rodziców, Izraelczyków i Palestyńczyków: nie bądźcie pro-izraelscy, nie bądźcie pro-palestyńscy. Bądźcie za pokojem. Bądźcie przeciwko niesprawiedliwości i nie pozwólcie, by faszyzm zwyciężył.

- Chcę pogratulować naszemu, bohaterowi Witalijowi Kliczce, za jego opór wobec rosyjskiej inwazji. Broni swojej ziemi, swojego kraju, swojego miasta, dokładnie tak, jak robią to Palestyńczycy, którzy walczą o swoje miasta, wsie i ziemię – mówił Bassam Aramin. - Zawsze powtarzałem, że naród żydowski był ofiarą Holokaustu w Europie, a Palestyńczycy stali się ofiarami ofiar. Ja i Rami, nasze córki, Abir i Smadar, jesteśmy ofiarami izraelskiej okupacji. Z waszą pomocą możemy zatrzymać to błędne koło przemocy, tak długo, jak będziemy dzielić te same wartości humanitarne. Proszę was, byście prosili swoich przywódców, swoje kraje – jeśli wierzycie w rozwiązanie dwupaństwowe, uznajcie państwo palestyńskie. To jedyny sposób na zakończenie brutalnej izraelskiej okupacji, która dotyka zarówno Palestyńczyków, jak i Izraelczyków, czyniąc z nich ofiary tego konfliktu. Możemy przestać się wzajemnie zabijać. Chcemy i wierzymy, że mamy prawo żyć w pokoju, bezpieczeństwie i godności – zarówno Izraelczycy, jak i Palestyńczycy.

164. sesję plenarną Komitetu Regionów, podczas której wręczono nagrodę im. Prezydenta Pawła Adamowicza można było śledzić online

Sylwetki nagrodzonych

Witalij Kliczko – burmistrz Kijowa, nagrodzony za przywództwo i obronę praw człowieka oraz demokracji w obliczu wojny.

Witalij Kliczko, burmistrz Kijowa, został nagrodzony za swoje niezwykłe przywództwo w promowaniu zaangażowania obywatelskiego oraz obronę praw człowieka i demokracji w obliczu ekstremalnych wyzwań wojny. Jego oddanie wolności, praworządności i integracji europejskiej uczyniło go symbolem odwagi i nadziei na demokratyczną przyszłość Kijowa. Pod jego kierownictwem Kijów skutecznie zarządzał zasobami finansowymi i infrastrukturą, utrzymując usługi publiczne, wspierając odbudowę i koordynując pomoc humanitarną.

Witalij Kliczko wyróżnia się jako wybitny lider lokalny, którego działania znacząco wpłynęły na rozwój Kijowa, nawet w obliczu wyzwań związanych z wojną. Jego przywództwo opiera się na innowacyjnym podejściu do zaangażowania obywatelskiego oraz niezłomnym oddaniu zasadom wolności, rządów prawa i integracji europejskiej, co czyni go symbolem odwagi i determinacji na arenie międzynarodowej.

Jednym z kluczowych osiągnięć Kliczki jest wdrożenie aplikacji "Kyiv Digital", która pozwala mieszkańcom zgłaszać problemy i aktywnie uczestniczyć w decyzjach dotyczących miasta poprzez głosowanie nad lokalnymi inicjatywami. Nawet w czasie wojny narzędzie to stało się skutecznym łącznikiem między obywatelami a samorządem. Kliczko skutecznie zapewnił również dostęp do podstawowych usług, takich jak woda, elektryczność czy pomoc humanitarna, w tym dla osób przesiedlonych, wykazując się niezwykłą sprawnością organizacyjną i zaangażowaniem.

Pod jego kierownictwem powstała sieć Vcentri Hub, która stała się przestrzenią współpracy między rządem, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i lokalną społecznością. Promowanie dialogu między mieszkańcami a władzą, m.in. poprzez konsultacje publiczne, fora, ankiety i wsparcie w tworzeniu rad publicznych, to kolejny przykład jego dążenia do budowania transparentnej i otwartej administracji.

Kliczko wykazał się również wyjątkową efektywnością w gospodarowaniu zasobami finansowymi i ludzkimi, co pozwoliło na utrzymanie kluczowych usług miejskich, koordynację pomocy humanitarnej oraz odbudowę infrastruktury w Kijowie. Dzięki inicjatywie budżetu obywatelskiego udało się zaangażować ponad 131 tysięcy mieszkańców, co znacząco wzmocniło poczucie odpowiedzialności obywatelskiej i solidarności wśród mieszkańców miasta.

Wszystkie te działania Kliczki mają potencjał do zrównoważonego rozwoju i replikacji w innych miastach, oferując uniwersalny model radzenia sobie z wyzwaniami w trudnych warunkach. Jego wysiłki nie tylko przyniosły realne korzyści mieszkańcom Kijowa, ale również stały się inspiracją dla liderów lokalnych na całym świecie, pokazując, jak łączyć innowacyjność, efektywność i zaangażowanie w służbie społeczeństwu.

Specjalne wyróżnienie jury

Specjalne wyróżnienie Jury otrzymali Bassam Aramin i Rami Elhanan – przedstawiciele Parents Circle – Families Forum (PCFF), organizacji rodziców z Palestyny i Izraela, którzy stracili dzieci w konflikcie izraelsko-palestyńskim.

10-letnia córka Bassama, Abir, poniosła śmierć w trakcie przerwy przed szkołą z ręki izraelskiego strażnika granicznego, 14-letniej córce Ramiego, Smadar, życie odebrali w centrum Jerozolimy palestyńscy zamachowcy-samobójcy. Ich ojcowie zjednoczeni w obliczu straty, od lat niosą świadectwo pokoju. Parents Circle – Families Forum, skupiające około 700 rodzin, realizuje inicjatywy takie jak spotkania dialogowe, wspólny Izraelsko-Palestyński Dzień Pamięci oraz grupy edukacyjne i międzyspołeczne wymiany. Programy takie jak Young Ambassadors for Peace i grupy kobiet angażują młodych liderów i wzmacniają pozycję kobiet w budowaniu pokoju.

Dzięki międzynarodowej współpracy z partnerami w USA, Wielkiej Brytanii i Niemczech, działania PCFF mają szeroki wpływ. Mimo wyzwań, jak próby zakazu spotkań przez izraelskie Ministerstwo Edukacji czy zagrożenia bezpieczeństwa, organizacja kontynuuje swoją misję. Działania PCFF zdobyły międzynarodowe uznanie, stanowiąc model dla innych organizacji dążących do pojednania w strefach konfliktów.