Uroczyste obchody Dnia Sybiraka w Gdańsku - Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

W 85. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę odbędą się uroczyste obchody Dnia Sybiraka. Wydarzenie mające na celu szerzenie pamięci o historii Polski i Polaków odbędzie się we wtorek, 17 września o godzinie 10.00, przy pomniku Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łostowickim. Weźmie w nim udział m.in. Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska, członkowie Związku Sybiraków Oddział Wojewódzki w Gdańsku, a także członkowie Stowarzyszenia Rodziny Katyńskiej w Gdańsku.

Podczas oficjalnej części wydarzenia planowane są przemówienia i złożenie wieńców pod pomnikiem. W programie ujęto również m.in. modlitwę za zmarłych, apel pamięci, a Orkiestra Marynarki Wojennej odegra hymn sybiracki. Zaplanowano również występ poetycki przygotowany przez uczniów VII Liceum w Gdańsku. Młodzież z tej szkoły od 6 lat opiekuje się pomnikiem, który dla wielu gdańskich rodzin stał się symbolem losów ich bliskich, rodzin i krewnych rzuconych w bezkres Syberii.

Pomnik Golgota Wschodu na cmentarzu Łostowickim wyobraża matkę, tulącą niemowlęta - więcej niż jest w stanie ochronić. Malutkie dzieci są również u jej nóg. To część życiowego doświadczenia wielu gdańskich sybiraków. Przeprowadzone przez Sowietów wywózki przeżyli jako dzieci - tracili rodzeństwo, dziadków, rodziców.

Msza święta w intencji ofiar masowych zsyłek na Sybir w latach 1940-1956 oraz zbrodni katyńskiej, a także zmarłych członków Związku Sybiraków i Rodziny Katyńskiej zostanie odprawiona w niedzielę, 22 września o godz. 12.00 w Bazylice Mariackiej przy ul. Podkramarskiej 5 w Gdańsku.

Dbanie o historię i pamięć

17 września 1939 tocząca ciężkie walki obronne z niemiecką agresją Polska, została zaatakowana od wschodu przez Związek Sowiecki. Wspólna wojna przeciwko Polsce była wynikiem tajnego porozumienia sowiecko-niemieckiego w ramach Paktu Ribbentrop – Mołotow. Najeźdźcy podzielili między siebie strefy okupacyjne.

Polacy zamieszkujący wschodnie województwa Rzeczpospolitej po 17 września 1939 roku znaleźli się pod okupacją sowiecką i bardzo szybko stali się ofiarami terroru. Żołnierze polscy uznani zostali za więźniów i zamknięci w obozach. Na ponad 21 tysiącach oficerów dokonano zbrodni wojennej. Polska ludność cywilna z kolei w dużej liczbie została zesłana na wschód ZSRR. Wiele osób z powodu złych warunków, a także chorób i ciężkiej pracy straciło życie, czego symbolem stała się zbrodnia katyńska. Jeszcze innych wysiedlano na masową skalę. Historycy do dzisiaj mają kłopot z ustaleniem, jak duża liczba osób wywieziona została na Sybir. Mowa jest o 900 tysiącach, 1,6 miliona, a nawet 1 875 000 osób. Śmiertelność była wysoka, sięgała od 15 do 30 procent.

Warto podkreślić, że słowo Sybir w polskiej tradycji oznacza nie tylko obszar Syberii, ale wszystkich wschodnich i północnych kresów Rosji, dokąd wywożono zesłańców - m.in. tereny za kołem podbiegunowym.

Światowy Dzień Sybiraka został ustanowiony w 1991 roku. Najważniejsze w tym dniu jest przypominanie prawdziwych losów zesłańców i spisywanie ich od żyjących osób, aby nie uległy zapomnieniu. Uroczystość z okazji obchodów Dnia Sybiraka to coraz już bardziej unikatowa szansa na kontakt z cennymi wspomnieniami kombatantów.