Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
Data publikacji 10:30
Uroczystości 85. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej
1 września gdańszczanki, gdańszczanie i turyści, podczas wielu uroczystości, będą mogli oddać hołd ofiarom II Wojny Światowej. Pamięć walczących, ale też cywili zostanie uczczona m.in. na Westerplatte, przy Victoriaschule, na placu Obrońców Poczty Polskiej i na cmentarzu Ofiar Terroru Hitlerowskiego. Bądźmy razem o godz. 4.45 przy pomniku Obrońców Wybrzeża. Na Westerplatte o poranku będzie można dojechać bezpłatną komunikacją miejską.
- Mija osiemdziesiąt pięć lat od chwili, gdy świat stanął w ogniu. Zapraszamy Państwa na Westerplatte - na powrót władze miasta Gdańska i Ministerstwo Obrony Narodowej - nie po to, aby celebrować śmierć, ale afirmować wartości i życie – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Wspomnimy heroizm obrońców Westerplatte i obrońców Poczty Polskiej, męczeństwo więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof i przymusowych robotników Stoczni Gdańskiej... Przywrócimy pamięć wszystkim naszym Żołnierskim i cywilnym ofiarom, dorosłym i dzieciom, bo wojna zamienia w piekło życie pojedynczych ludzi i całych narodów. Przesłanie, które widnieje na Westerplatte nie traci na aktualności: NIGDY WIĘCEJ WOJNY! Od Ukrainy po Palestynę. Czyńmy pokój. Cześć i chwała bohaterom!
4.45
1 września o godzinie 4.45 Konfraternia Dzwonników Kościoła św. Katarzyny wprawi w ruch serce dzwonu Pax et Reconcilatio, czyli Pokój i pojednanie. O tej samej godzinie, przy pomniku Obrońców Wybrzeża na Westerplatte rozpoczną się uroczystości rocznicowe współorganizowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej i Miasto Gdańsk. W wydarzeniu weźmie udział Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. W tym roku, oprócz harcerzy oraz wojska, które będzie na placu i plutonu salutowego, który odda salwę honorową, na wodzie pojawią się okręty Marynarki Wojennej. Zaplanowano także przelot wojskowych samolotów.
Główne obchody 1 września na pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża, o godz. 4.45, poprzedzać będzie złożenie kwiatów na Cmentarzu Obrońców Westerplatte, które odbędzie się o godz. 4.15.
Aby umożliwić mieszkańcom i turystom dodarcie na poranne uroczystości 1 września, ZTM przygotował 8 linii autobusowych, które będą wyruszały z różnych dzielnic całego miasta (Osowej, Oliwy, Przegaliny, Lotniska, Kowali, Bysewa, Niedźwiednika i Lawendowego Wzgórza). Autobusy wszystkich linii dojadą na Westerplatte między godz. 03.43 a 04.00. Zatrzymają się na wszystkich przystankach na trasach poza przystankiem „Przystań Żeglugi” 01. Następnie będą czekać do zakończenia uroczystości, by (jako linia W58) odwieźć jej uczestników.
Bez zmian w rozkładach jazdy funkcjonować będą linie 106 i 138. Pętla autobusowa „Westerplatte” będzie dostępna wyłącznie dla autobusów komunikacji miejskiej.
Szczegółowe trasy autobusów można znaleźć w załączeniu do komunikatu, a rozkłady na stronie ZTM.
INFORMACJA DLA MEDIÓW: Do czwartku, 29 sierpnia, do godz. 20.00 trwa się proces akredytacji na centralne obchody 85. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej na Westerplatte. Odbywa się on za pośrednictwem Press Room’u - systemu obsługi mediów administracji RP.
Pamięć poległych
O godz. 8.30 przy pomniku-tablicy upamiętniającej nauczycieli polskich z Wolnego Miasta Gdańska zamordowanych podczas II Wojny Światowej, która znajduje się przy ul. Wałowej 21, zaplanowano złożenie wieńców i zapalenie zniczy. W wydarzeniu weźmie udział Monika Chabior, zastępczyni prezydenta ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
Także w piątek, o godzinie 9.00, rozpoczną się uroczystości pod tablicą upamiętniającą harcmistrza Jana Ożdżyńskiego, która znajduje się na budynku Dyrekcji Kolei przy ul. Dyrekcyjnej 2-4. Harcmistrz jest prawdopodobnie pierwszą ofiarą II Wojny Światowej w Gdańsku. W latach 1937–1939 pracował w Wolnym Mieście Gdańsku i aktywnie działał w Gdańskiej Chorągwi ZHP. Pod tablicą zostaną złożone wieńce i zapalone znicze. W wydarzeniu weźmie udział Piotr Grzelak, zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju i gospodarki.
Następnie, o godzinie 10.00, zostaną złożone wieńce pod Victoriaschule, przy tablicy upamiętniającej Polaków torturowanych i zamęczonych w pierwszych dniach II Wojny Światowej. Dziś to budynek Uniwersytetu Gdańskiego przy ul. Kładki 24. W wydarzeniu weźmie udział Monika Chabior, zastępczyni prezydenta ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
To w Victoriaschule w dniach 1–15 września 1939 r. Niemcy znęcali się nad członkami Polonii gdańskiej. Szacuje się, że liczba aresztantów sięgała nawet 3 tysiące osób. Część z nich trafiła do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w Sztutowie.
Uroczysta msza święta i rozpoczęcie roku szkolnego
O godzinie 12.00 na placu Obrońców Poczty Polskiej zostanie oddany hołd poległym. Poza złożeniem kwiatów i oficjalnymi przemowami, zaplanowano także uroczystą inaugurację roku szkolnego dla uczennic i uczniów Zespołu Szkół Morskich im. Bohaterskich Obrońców Westerplatte oraz Zespołu Szkół Łączności im. Obrońców Poczty Polskiej. Uroczystości odbędą się z pełną asystą wojskową, zgodnie z zasadami ceremoniału wojskowego. W wydarzeniu weźmie udział Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
O godz. 13.30 odbędzie się msza święta w intencji poległych Pocztowców. Po zakończeniu mszy uczestnicy będą mogli skorzystać z poczęstunku z kuchni polowej.
Atak na budynek Poczty Polskiej nastąpił równocześnie z rozpoczęciem ostrzału Westerplatte przez pancernik Schleswig-Holstein. Pomimo przeważających sił nieprzyjaciela pocztowcy bronili dostępu do budynku Poczty Polskiej przez czternaście godzin.
Miejsce spoczynku
Po wielu latach na gdańskiej Zaspie odkryto zbiorowy grób zamordowanych w egzekucji obrońców Poczty Polskiej. Po identyfikacji, szczątki zostały złożone w mogile na cmentarzu Ofiar Terroru Hitlerowskiego.
1 września o godz. 17.00 właśnie w tym miejscu na Zaspie zostaną złożone wieńce. Zaplanowano także modlitwę i przemówienia. Na zakończenie Cappella Gedanensis wykona pieśni patriotyczne. W wydarzeniu weźmie udział Piotr Grzelak, zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju i gospodarki.
Transmisje wydarzeń o godzinie 4.45, 8.30, 9.00, 12.00, 13.30 i 17.00 będą dostępne na www.gdansk.pl.
Program wydarzeń
31 sierpnia, Uroczystość pożegnania pułkownika wojska Polskiego Wincentego Sobocińskiego
Odtworzenie drogi, która po południu 31 sierpnia 1939 r. przebył ppłk Wincenty Sobociński z Komisariatu Generalnego RP w Wolnym mieście Gdańsku na Westerplatte, aby dostarczyć informację, że nazajutrz wybuchnie wojna, a załoga Wojskowej Składnicy Tranzytowej nie może liczyć na wsparcie.
- godz. 14.00, Przybycie prochów płk Wincentego Sobocińskiego, plac przed siedzibą Komendy Miejskiej Policji, ul. Nowe Ogrody 27
- godz. 15.30, Pożegnanie płk Wincentego Sobocińskiego, Westerplatte, Cmentarz Żołnierzy Wojska Polskiego
1 września, godz. 4.45 (transmisja on-line na www.gdansk.pl)
Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte
Uroczystość upamiętnienia bohaterskich obrońców Westerplatte
- włączenie syren alarmowych
- odegranie i odśpiewanie Hymnu RP; podniesienie flagi państwowej RP na maszt
- przemówienie Ministra Obrony Narodowej
- zapalenie Znicza pokoju
- Apel Pamięci i oddanie salutu armatniego
- przemówienia okolicznościowe, w tym wystąpienie prezydent Gdańska Aleksandry Dulkiewicz
- odczytanie przez harcerzy przesłania Westerplatte
- modlitwa
- ceremonia złożenia wieńca przed Pomnikiem Obrońców Wybrzeża
- odegranie Hymnu do Bałtyku
- odegranie i odśpiewanie Pieśni Reprezentacyjnej wojska polskiego
- odprowadzenie wojskowej asysty honorowej
- zakończenie uroczystości
Po zakończeniu wydarzenia zapraszamy na nieodpłatny poczęstunek z kuchni polowej. Będzie można skosztować przepysznej grochówki oraz napić się kawy i herbaty.
1 września, godz. 8.30 (transmisja on-line na www.gdansk.pl)
Pomnik-tablica upamiętniająca nauczycieli polskich z Wolnego Miasta Gdańska zamordowanych podczas II wojny światowej, ul. Wałowa 21
- złożenie wieńców i zapalenie zniczy
1 września, godz. 9.00 (transmisja on-line na www.gdansk.pl)
Tablica upamiętniająca harcmistrza Jana Ożdżyńskiego, budynek Dyrekcji Kolei, ul. Dyrekcyjna 2-4
- odtworzenie hymnu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej
- przemówienia
- złożenie wieńców i zapalenie zniczy
1 września, godz. 10.00
Tablica upamiętniająca Polaków torturowanych i zamęczonych w pierwszych dniach II wojny światowej, dawna Victoriaschule, budynek Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Kładki 24
- przemówienia
- modlitwa
- złożenie wieńców i zapalenie zniczy
1 września, godz. 12.00 – 13.30 (transmisja on-line na www.gdansk.pl)
Uroczystość na Placu Obrońców Poczty Polskiej 1/2
- złożenie meldunku o gotowości pododdziałów do rozpoczęcia Uroczystości
- odegranie hymnu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej przez Orkiestrę Morskiego Oddziału Straży Granicznej
- uroczysta inauguracja roku szkolnego dla uczennic i uczniów Zespołu Szkół Morskich im. Bohaterskich Obrońców Westerplatte oraz Zespołu Szkół Łączności im. Obrońców Poczty Polskiej
- przemówienia
- Apel Pamięci
- złożenie wieńców i zapalenie zniczy u stóp Pomnika Obrońców Poczty Polskiej
- odegranie Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego przez Orkiestrę Morskiego Oddziału Straży Granicznej
- złożenie meldunku o zakończeniu Uroczystości
1 września, godz. 13.30 – 14.30 (transmisja on-line na www.gdansk.pl)
Uroczysta msza św. na Placu Obrońców Poczty Polskiej w intencji poległych bohaterskich obrońców Poczty Polskiej
- po zakończeniu mszy św. poczęstunek z kuchni polowej.
1 września, godz. 17.00 (transmisja on-line na www.gdansk.pl)
Cmentarz Ofiar Terroru Hitlerowskiego – Pomnik Bohaterów Zaspa, ul. Bolesława Chrobrego
- wspólne odśpiewanie hymnu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej z udziałem Cappelli Gedanensis
- przemówienia
- modlitwa
- uroczyste złożenie wieńców i zapalenie zniczy
- wiązanka pieśni patriotycznych w wykonaniu Cappelli Gedanensis.
Więcej informacji o obchodach Święta Solidarności i Wolności, programie wydarzeń Europejskiego Centrum Solidarności, Muzeum II Wojny Światowej i Urzędu Marszałkowskiego można przeczytać w osobnym komunikacie prasowym.
fot. www.gdansk.pl
