84. rocznica egzekucji polskich działaczy w Wolnym Mieście Gdańsku - Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

W piątek, 22 marca o godz. 12.00 przy pomniku W hołdzie ofiarom – Polonii Gdańskiej, który znajduje się na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na gdańskiej Zaspie, odbędą się uroczystości upamiętniające 84. rocznicę egzekucji polskich działaczy w Wolnym Mieście Gdańsku.

Uroczyste obchody rocznicowe, z zachowaniem ceremoniału wojskowego zorganizowane zostaną przez miasto po raz trzeci. W programie zaplanowano odegranie hymnu państwowego RP oraz oficjalne przemówienia.

Wśród gości obecni będą m.in. Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji oraz Piotr Mazurek, prezes Towarzystwa Przyjaciół Gdańska. Wydarzenie odbędzie z udziałem przedstawicieli środowisk kombatanckich, wojska i pocztów sztandarowych. 

W intencji poległych odprawiona zostanie modlitwa. Zabrzmi wojskowy werbel i trąbka sygnalisty, a zgromadzeni wysłuchają Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego. Następnie przy pomniku „W hołdzie ofiarom - Polonii Gdańskiej” zostaną złożone kwiaty.

84 lata od tragedii 

W Wielki Piątek, 22 marca 1940 r. w lesie w pobliżu obozu Stutthof podczas masowej egzekucji zamordowano 67 działaczy polskich z Wolnego Miasta Gdańska. Ich śmierć stała się symbolem wojennych cierpień gdańskich Polaków. Pośród zamordowanych tego dnia byli pocztowcy, urzędnicy, urzędnicy, finansiści czy duchowni, m.in. zasłużony dla Gdańska błogosławiony ksiądz Bronisław Komorowski. 

Łącznie w egzekucjach w styczniu i w marcu 1940 r. zamordowanych zostało 89 osób. Zbrodnia ta była wyrazem zemsty wobec osób walczących o polskość Gdańska, Warmii i Mazur i na zawsze miała pozostać ukryta przed światem. Po zasypaniu zbiorczych grobów, posadzono na nich brzozy, aby nikt nie mógł odnaleźć miejsca ludobójstwa. Dzięki wskazówkom świadków historii udało się w roku 1947 i 1979 odnaleźć w lesie, w odległości 2,5 km od obozu Stutthof, groby zamordowanych. Po ekshumacji, szczątki ciał zostały uroczyście przewiezione i pogrzebane na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na gdańskiej Zaspie.