Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
Data publikacji 14:16
Za nami Święto Wolności i Praw Obywatelskich
Koncert najlepszych polskich artystów, debaty o przeszłości i przyszłości, spotkania z bohaterami ostatnich dziesięcioleci, seminaria i konferencje. W dniach 2-4 czerwca 2023 w Gdańsku odbyło się Święto Wolności i Praw Obywatelskich. To łącznie 79 głównych punktów, w których wzięło udział łącznie ponad 66 tysięcy osób.
Obchody oficjalnie rozpoczęły się 2 czerwca od podniesienia patchworkowej biało-czerwonej flagi na najwyższy w mieście maszt, który znajduje się na Górze Gradowej. Flaga ta jest symbolem wspólnoty, otwartości i solidarności, Polski będącej domem dla każdego. Ma ona wymiary 5 na 8 metrów i jest wykonana z kilku tysięcy białych i czerwonych kawałków - w tym z białej koszuli Pawła Adamowicza. Została uszyta 4 czerwca 2019 roku w 30. rocznicę pierwszych po II wojnie światowej częściowo wolnych wyborów do Sejmu i całkowicie wolnych do Senatu.
Program tegorocznych wydarzeń Święta Wolności i Praw Obywatelskich obejmował 13 lokalizacji. Głównym centrum wydarzeń było miejsce narodzin Solidarności – tereny postoczniowe.
Motywem przewodnim koncertu, który odbył się w piątek wieczorem na Placu Zebrań Ludowych była wolność. W repertuarze znalazły się kultowe piosenki czasu transformacji - lat 80. i 90. - w nowych wykonaniach. Wiele z tych utworów, jak „Po co wolność”, „Chcemy być sobą”, „Nie pytaj o Polskę”, „Dorosłe dzieci” czy „Przeżyj to sam”, zyskało miano hymnów swojego pokolenia. Wśród artystów znaleźli się wykonawcy doskonale pamiętający 4 czerwca 1989 roku i tacy, których wtedy jeszcze nie było na świecie. Każdy z nich na swój sposób czuje i rozumie pojęcia ojczyzny, patriotyzmu i solidarności, co pozwoliło nadać znanym utworom zupełnie nowe zabarwienie emocjonalne. Tego wieczoru przez Plac Zebrań Ludowych przeszło łącznie 40 000 widzów koncertu. Wydarzenie transmitowała też telewizja Polsat.
Nie śpij, bo Cię przegłosują!
W sobotę, 3 czerwca w samo południe w Strefie Społecznej na placu Porozumienia Gdańskiego rozpoczęła się akcja profrekwencyjna "Nie śpij, bo Cię przegłosują". W wydarzeniu wzięli udział m.in. prezydent Lech Wałęsa, marszałek Mieczysław Struk i prezydent Aleksandra Dulkiewicz. Uczestnicy zakończyli wydarzenie wrzuceniem symbolicznych kart wyborczych do urn.
Celem akcji "Nie śpij, bo Cię przegłosują" jest zachęcenie wszystkich obywatelek i obywateli do wzięcia udziału w jesiennych wyborach parlamentarnych. Co ciekawe, hasło pochodzi z 1989 roku i poprowadziło do zwycięstwa demokratycznych kandydatów na posłów i senatorów.
Strefa Społeczna
Na Drodze do Wolności, placu Porozumienia Gdańskiego (obok dawnego budynku dyrekcji) i na terenie dawnej stołówki realizowany był bogaty program wydarzeń przygotowany przez organizacje pozarządowe. W wydarzeniach organizowanych w Strefie Społecznej i Europejskim Centrum Solidarności wzięło udział ponad 26 tysięcy osób.
W ECS odbyło się m.in. forum idei i praktyki Solidarni w Rozwoju, obrady Parlamentu Młodych RP, konferencja Moda w PRL, czy spotkanie z Aleksandrem Kwaśniewskim. Wręczono także Medal Wdzięczności, którym uhonorowana została dr Jacqueline Hayden, irlandzka dziennikarka i naukowczyni, która ofiarowała ECS swoje bogate zbiory wywiadów z czołowymi postaciami Solidarności lat 80. XX wieku. Dodatkowo można było zwiedzać wystawę stałą ECS ze świadkami historii i uczestnikami wydarzeń. W roli przewodników byli m.in. Bogdan Lis, Waldemar Płocharski.
Do Gdańska przyjechało 150 organizacji, ruchów obywatelskich i grup nieformalnych z całej Polski Aktywiści spotykali się z obywatelkami i obywatelami indywidualnie, a także podczas publicznych debat, warsztatów i prelekcji.
Na Placu Porozumienia Gdańskiego odbyło się 8 głównych debat, w których uczestniczyło 28 panelistek i panelistów ze świata telewizji, mediów, kultury i sportu, m.in. Elżbieta Zapendowska, Daniel Qczaj, Piotr Cyrwus, Andrzej Wrona czy Zygmunt Chajzer.
Na scenach w Hali Wolności, Hali Praw Obywatelskich oraz na Drodze do Wolności można było wysłuchać 32 debat. Przy stołach warsztatowych można było uczestniczyć w aż 90 różnych aktywnościach.
Na trasie z Europejskiego Centrum Solidarności do Strefy Społecznej można było przenieść się w czasie i zobaczyć jak wyglądały aranżacje pokoi z 4 różnych dekad przełomu wieków.
Podczas trzech dni portal gdansk.pl przeprowadził ponad 20 transmisji z debat, spotkań, rozmów. Łącznie wyświetlono je 10 418 razy.
34 lata temu
Święto Wolności i Praw Obywatelskich obchodziliśmy w rocznicę wyborów 4 czerwca 1989 roku – pierwszych po II wojnie światowej częściowo wolnych wyborów do Sejmu i całkowicie wolnych do Senatu. W konsekwencji ówczesnego głosowania komuniści musieli podzielić się władzą, a demokratyzacja państwa stała się faktem. Wydarzenie ma charakter obywatelski, do Gdańska zjechały organizacje pozarządowe z całej Polski.
fot. www.gdansk.pl i Mateusz Filipski