Marta Formella
Urząd Miejski w Gdańsku
Data publikacji 13:00
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej oraz 83. rocznica II masowej zsyłki Polaków na Sybir
W czwartek, 13 kwietnia o godz. 9.00 pod pomnikiem Golgoty Wschodu na cmentarzu Łostowickim zostaną złożone kwiaty. W uroczystości upamiętniającej Ofiary Zbrodni Katyńskiej weźmie udział m.in. Piotr Borawski, zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu oraz przedstawiciele Gdańskiej Rodziny Katyńskiej, Związku Sybiraków Oddział Gdańsk, kombatanci, harcerze i młodzież szkolna.
Gdańsk od lat kultywuje pamięć o polskich ofiarach stalinizmu. W zbrodni katyńskiej wiosną 1940 roku Sowieci zamordowali prawie 22 tys. polskich obywateli wziętych do niewoli, głównie oficerów Wojska Polskiego.
Symboliczną datą Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej jest 13 kwietnia. Inicjatorem upamiętniania ofiar zbrodni katyńskiej w Gdańsku był przed laty śp. prezydent Paweł Adamowicz. Uroczystość pod pomnikiem Golgoty Wschodu stanowi gest solidarności nie tylko wobec ofiar, ale także ich bliskich, którzy żyją pośród nas - co najmniej kilkanaście procent gdańskich rodzin wywodzi się z Kresów Wschodnich dawnej Rzeczpospolitej. W Gdańsku działa stowarzyszenie Rodzina Katyńska, a także Związek Sybiraków i to między innymi te stowarzyszenia dbają, aby trwała pamięć o ofiarach tej okrutnej zbrodni.
W programie tegorocznej uroczystości zaplanowano wystąpienia oficjalne, modlitwę oraz apel pamięci. W wydarzeniu weźmie udział Kompania oraz Orkiestra Reprezentacyjna Marynarki Wojennej. Zmarłych upamiętnią także przedstawiciele Gdańskiej Rodziny Katyńskiej i Związku Sybiraków oraz Dowódca Garnizonu Gdańsk.
Msza święta w intencji ofiar
Msza święta w intencji Ofiar Zbrodni Katyńskiej oraz Ofiar II masowej zsyłki Polaków na Sybir, a także zmarłych członków Rodziny Katyńskiej i Związku Sybiraków zostanie odprawiona w niedzielę 16 kwietnia 2023 roku o godz. 12.00 w Bazylice Mariackiej przy ul. Podkramarskiej 5 w Gdańsku.
Zbrodnia katyńska
Nazwa “zbrodnia katyńska” pochodzi od wsi Katyń koło Smoleńska, na terytorium dzisiejszej Federacji Rosyjskiej. W pierwszej dekadzie kwietnia 1940 r. w tamtejszym lesie rozpoczęły się egzekucje polskich jeńców, przetrzymywanych wcześniej w obozie w Kozielsku. Trwały do połowy maja. Strzałem z pistoletu w tył głowy zamordowano tam ok. 4400 osób. Wykonawcą zbrodni byli funkcjonariusze NKWD. Rozkaz likwidacji polskich jeńców przyszedł prosto z Moskwy - decyzję podjął Stalin i jego najbliżsi współpracownicy. Ludobójstwa dokonano w ścisłej tajemnicy, Rosja nie przyznawała się do tego przez pół wieku, choć już w 1943 r. Niemcy znaleźli w lesie katyńskim tzw. doły śmierci, w których ukryto zwłoki.
Na zbrodnię katyńską składają się tak naprawdę różne miejsca egzekucji, oprócz lasu koło Katynia także:
- Charków na Ukrainie - wymordowanie ok. 3800 oficerów WP, jeńców obozu w Starobielsku
- Twer (d. Kalinin) w Rosji - 6300 jeńców obozu w Ostaszkowie, głównie policjantów i funkcjonariuszy KOP (w tym ponad 5,5 tys. szeregowych i podoficerów)
- Kijów, Charków i Chersoń na Ukrainie - w sumie 3435 zamordowanych
- Mińsk na Białorusi - 3870 zamordowanych (zwłoki najprawdopodobniej zakopano w Kuropatach)
